a. Thành phần và tác dụng:
Đậu đỏ chứa nhiều vitamin và các nguyên tố vi lượng, đặc biệt là sắt và vitamin B12, giúp bổ máu và có chức năng thúc đẩy vòng tuần hoàn của máu, những phụ nữ có chu kì kinh nguyệt dài, mất nhiều máu nên ăn nhiều đậu đỏ, phụ nữ mang thai ăn nhiều đậu đỏ còn có tác dụng kích thích tuyến sữa. Trong 100g hạt đậu đỏ khô chứa: đường 60,9g; protit 20,9g; chất xơ 4,8g; chất béo và khoáng chất gồm canxi, phot pho, sắt, vitamin B tổng hợp.
Đậu đỏ có vị ngọt, tính ấm. Công hiệu lợi thủy trừ thấp(vận hành thể dịch, không bị ứ), tiêu thũng giải độc (giải độc, chống phù), điều kinh thông nhũ (điều kinh thông, tuyến sữa), thoái vàng (da vàng biến mất). Dùng chữa trị các chứng bệnh như chân phù thũng, ung nhọt, sau khi sinh dịch âm đạo không sạch, bầu sữa không thông, vàng da do viêm gan, kiết lỵ.
Đậu đỏ chứa các chất có tác dụng lợi tiểu, giúp điều trị các chứng như phù do bệnh tim, thận, xơ gan cổ trướng…
Đậu đỏ chứa nhiều protit, nguyên tố vi lượng( vitamin A, B1, B2, canxi, phot pho, sắt…), trợ giúp tăng cường chức năng miễn dịch, nâng cao sức đề kháng.
b. Bài thuốc phối hợp:
- Lợi tiểu, chống phù thũng: đậu đỏ 0,5g; cá chép 1 con (khoảng 0,5kg). Đậu đỏ vo sạch, cá chép làm sạch cho vào nồi thêm 2 lít nước, nấu cho đến khi đậu đỏ mềm. Dùng canh ăn cá và đậu trong vài lần, mỗi ngày hay cách ngày ăn 1 lần, có thể dùng liên tục đến hết bệnh.
- Phụ nữ sau sinh thiếu sữa, tiểu ít: đậu đỏ 250g vo sạch cho vào nồi đất, thêm 0,5 lít nước, nấu khoảng 20 phút, lấy nước bỏ đậu, dùng liền 3-5 ngày.
- Chống tiêu chảy, thanh nhiệt trừ thấp: đậu đỏ 50g; củ mài 50g, đường với lượng vừa. Đậu đỏ vo sạch, củ mài gọt vỏ rửa sạch, cắt lát nhỏ, đậu đỏ cho vào nồi, dùng lửa lớn nấu sôi, sau đó cho củ mài vào, dùng lửa nhỏ nấu cho đến khi đậu và củ mài mềm, nêm thêm đường. Mỗi sáng chiều dùng 1 lần.
- Phù thũng khi mang thai: Đậu đỏ 200g, cá chép 1 con, lạc 150g, tỏi 25g, ớt 3 quả. Cá chép làm sạch cùng với vật liệu khác cho vào nồi đất, thêm nước vừa đủ, trộn lẫn nấu chín, uống ấm lúc bụng đói, chia 2 lần uống hết, dùng liền 5 ngày.
- Hoặc: đậu đỏ 100g, cá trích 250g. Cùng cho vào nồi đất, thêm nước, dùng lửa to hầm đến nhừ thì uống nước bỏ cái.
- Béo phì, tay chân phù: đậu đỏ 50g, gạo tẻ 50g. Đậu đỏ dùng nước ấm ngâm 2-3 giờ, sau đó vớt ra, cho vào nồi, thêm 0,5 lít nước, nấu đậu đỏ cho đến khi nhừ, thêm gạo nấu cháo, ăn ngay lúc ấm vào sáng và chiều.
- Sốt rét: đậu đỏ 100g, cá chép 1 con, táo đỏ 10 quả, gừng tươi 30g. Cá bỏ vảy, mang và nội tạng, táo đỏ bỏ hạt, tất cả cùng nấu canh, nêm gia vị, ngày ăn 1 lần, dùng liền 4 ngày.
- Xơ gan: đậu đỏ 120g, cá chép 1 con, vỏ quýt 10g, đường trắng vừa đủ. Cá bỏ vảy, mang và nội tạng, rửa sạch thêm vỏ quýt, đậu đỏ cùng nấu đến nhừ, thêm đường trắng vừa đủ.
- Bệnh về đường tiết niệu: đậu đỏ 50g, gạo tẻ 50g, màng mề gà 20g (phơi khô tán bột), đường trắng vừa đủ. Đậu đỏ cùng gạo tẻ nấu chè, khi chín trộn vào bột màng mề gà và đường trắng vừa đủ, ngày ăn 2 lần, 30 ngày là một liệu trình.
- Viêm thận cấp tính: đậu đỏ 50g, cá chép 1 con, bí xanh 1 kg, hành 5 cọng. Cá bỏ vảy, mang và nội tạng, rửa sạch, thêm 5 bát nước, cùng các nguyên liệu khác, sắc còn 3 bát, sau khi uống canh ăn cá dắp chăn cho vã mồ hôi, ngày 1 thang, dùng liền 7 ngày.
- Đau lưng: đậu đỏ 50g, vỏ dưa hấu 50g, rễ cỏ tranh 50g. Sắc uống, ngày 2 lần, dùng liền vài ngày.
- Viêm gan vàng da, viêm tuyến tụy: đậu đỏ 120g, cá chép 1 con, vỏ quýt 6g. Cá bỏ vảy, rửa sạch, tất cả cho vào nồi, cùng nấu nhừ.
- Giúp tỉnh rượu, giải độc: đậu đỏ vừa đủ, dùng nước so sạch, thêm nước vừa đủ, sắc uống.
- Trĩ ra máu: đậu đỏ 250g, giấm 1 lít, rượu đế vừa đủ. Đậu đỏ cho vào nồi cùng nấu với giấm, sau khi đậu đỏ nhừ vớt ra phơi khô, cứ lặp lại như thế cho đến khi số giấm cạn sạch, sau khi đậu phơi khô tán mịn, uống kèm với rượu, ngày 3 lần, mỗi lần 3g.
- Bế kinh, đau bụng kinh: đậu đỏ 30g, gạo tẻ 30g, đường mạch nha vừa đủ. Đậu đỏ, gạo tẻ dùng nước vo sạch, nấu chè, nêm đường mạch nha.
- Tiểu ra máu: đậu đỏ 30g, qua lâu 25g. Quả qua lâu đốt thành than, cùng đậu đỏ tán mịn, mỗi lần 2g, uống với rượu, dùng liền 7 ngày.
- Thiếu máu: đậu đỏ 250g sắc uống thường xuyên.
- Phù thũng, phù chân: đậu đỏ 120g, bí đao 250g, sắc uống.
- Phù thũng tiểu ít: đậu đỏ 50g, bí đao 0,5g. Dùng nước vừa đủ nấu canh, không nêm muối, dùng canh ăn bí đao, ngày 2 lần, dùng liền vài ngày.
- Viêm mang tai ( quai bị): đậu đỏ, giấm, trứng gà vừa đủ. Đậu đỏ tán mịn, dùng lòng trắng trứng gà hay giấm khuấy thành hồ, thoa phết tại chỗ.
