Giữa dòng đời đang trôi chảy với mọi sự được coi là bình thường, nó tự hỏi như thế vì chợt giật mình nhận ra một vấn đề, một vấn đề rất thường nhưng lại rất hại, có chi tiết nhỏ nhưng hậu quả lại to. Nó thấy rợn người dẫu rằng đối với một kẻ vô tâm thì cái rợn người ấy chỉ là biểu hiện của một sự nhạy cảm quá đáng. Ngày xưa nó cũng thế. Nhưng gần đây, chứng kiến một biến cố, nó chợt nhận ra điều quý giá nhất của cuộc đời một con người và từ đó nó hạ quyết tâm sống nghiêm túc cái gọi là tương quan.
YYYYYYY
Biến cố thay đổi cách nhìn cách sống của nó là một điều vẫn diễn ra mỗi ngày trên trần gian này. Chẳng có gì lạ dưới ánh mặt trời, người ta vẫn nói vậy. Nhưng nó thì khác.
Chiếc xe lăn chầm chậm trong buổi chiều thu tiến về một nơi xa xăm trong cảm nhận của đoàn người đưa tiễn. Tiếng kèn tây thỉnh thoảng nổi lên chen lẫn tiếng người nức nở. Chút nữa đây, họ sẽ dừng lại. Tiếng khóc sẽ tạm lặng xuống nhường chỗ cho ít khoảnh khắc cầu nguyện và lời từ biệt cuối cùng. Rồi tiếng khóc sẽ lại vang lên, vang lên đến nghẹn thở, như thể đây là lần cuối cùng được khóc, khi họ cùng nhau cử hành một việc bình thường như tất cả mọi việc bình thường khác. Chút nữa đây, họ sẽ chôn một người đã chết. Còn chuyện gì bình thường hơn thế đâu.
Sau khi chôn cất xong, mọi người trở về với cuộc sống bình thường. Mọi sự lại diễn ra bình thường theo cái nhìn bình thường của người bình thường, cùng nhau sống bình thường cho đến khi lập lại một biến cố bình thường nữa là chôn thêm một người qua đời. Nó cũng ở trong vòng quay bình thường ấy và cũng cứ nghĩ mọi sự là bình thường cho đến khi nó chợt nhận ra một sự rất bất thường trong lối hành xử mà người ta coi là bình thường. Nó giật mình phát hiện ra những vụ “chôn sống” xảy ra chung quanh. Người ta “chôn sống” nhau hoặc tự “chôn sống” mình giữa thanh thiên bạch nhật một cách vô tâm, vô tình, vô ý, vô lý, vô duyên, vô cùng đáng tiếc. Trong đầu nó thoáng hiện về những vụ “chôn sống” mà nó đã từng chứng kiến. Xin kể vắn tắt như sau:
Lần kia đang ngồi uống nước trong quán cà phê, nó nghe một người đàn ông ở bàn kế bên hằn học nói chuyện với vợ: “Bà hồ đồ thế! Không hiểu biết về tính toán mà cũng lanh chanh.”
Một lần đi dạo công viên, nó gặp lại thằng bạn cùng lớp hồi trung học. Hỏi thăm cuộc sống của nhau những năm qua, thằng bạn tâm sự: “Tao làm đâu thất bại đó, chẳng bao giờ thành công. Chán như con gián!”
Lúc nó học phổ thông, mấy lần cô giáo nhận xét một đứa bạn cùng lớp: “Em không có khả năng ngoại ngữ. Cô dạy hết cả hơi mà vẫn chẳng hiểu gì.” Nản quá, thằng bạn tính bỏ học. May thay gia đình thúc ép hắn tiếp tục học. Rồi cuộc đời đưa đẩy thế nào đó mà bây giờ hắn đang làm giáo viên cho một trung tâm ngoại ngữ.
Một lần khác, có người bà con kể cho nó nghe chuyện một thanh niên từ quê lên thành phố làm việc nhưng lại sa lầy vào con đường hút chích. Gã thanh niên ấy tán gia bại sản rồi nhiễm thói trộm cắp đồ đạc của người khác trong chung cư. Người ta đã bắt hắn đi cai nghiện ba lần rồi nhưng sau khi ra khỏi trại thì ngựa lại quen đường cũ. Người bà con có ý hỏi nó có muốn cùng góp chút tài chính để tìm cách giúp gã này thoát khỏi cái vòng nghiện ngập điêu đứng. Nghe kể không nó đã sùng cả máu, nói chi đến việc giúp đỡ. Nó trả lời ngay: “Ông tưởng tiền bạc của tui từ trời rơi xuống hả? Cái thứ đó không sửa đổi nổi đâu!” Gã nghiện đáng thương ấy đã bị đẩy thêm một bước nữa vào con đường… Chí Phèo. Đường hoàn lương của gã bỗng gồ ghề gấp bội.
Còn nhiều vụ nữa vẫn đang xảy ra…
Bàng hoàng trước những vụ “chôn sống” mà chính nó cũng vướng vào, nó loay hoay đi tìm đường giải thoát. Nó ý thức vấn đề nguy hại này nhưng không biết phải làm sao. Loay hoay. Loay hoay.
YYYYYYY
Một buổi sáng mùa xuân, nó tắp vào một cửa hàng bán quần áo để mua một món quà tặng sinh nhật bạn. Đang chọn đồ, nó nghe cuộc nói chuyện rất bình thường của cô nhân viên và chủ tiệm.
“Em lại làm sai nữa. Xin lỗi chị Thảo vì em không tốt. Buồn quá!”
“Không sao đâu em. Hồi trước mới vào nghề, chị cũng chưa tốt được như bây giờ. Chị cũng phải đi từng bước thôi em. Xin lỗi em vì lúc nãy chị chưa đủ kiên nhẫn và cảm thông!”
Chiếc xe lăn chầm chậm trong buổi chiều thu tiến về một nơi xa xăm trong cảm nhận của đoàn người đưa tiễn. Tiếng kèn tây thỉnh thoảng nổi lên chen lẫn tiếng người nức nở. Chút nữa đây, họ sẽ dừng lại. Tiếng khóc sẽ tạm lặng xuống nhường chỗ cho ít khoảnh khắc cầu nguyện và lời từ biệt cuối cùng. Rồi tiếng khóc sẽ lại vang lên, vang lên đến nghẹn thở, như thể đây là lần cuối cùng được khóc, khi họ cùng nhau cử hành một việc bình thường như tất cả mọi việc bình thường khác. Chút nữa đây, họ sẽ chôn một người đã chết. Còn chuyện gì bình thường hơn thế đâu.
Sau khi chôn cất xong, mọi người trở về với cuộc sống bình thường. Mọi sự lại diễn ra bình thường theo cái nhìn bình thường của người bình thường, cùng nhau sống bình thường cho đến khi lập lại một biến cố bình thường nữa là chôn thêm một người qua đời. Nó cũng ở trong vòng quay bình thường ấy và cũng cứ nghĩ mọi sự là bình thường cho đến khi nó chợt nhận ra một sự rất bất thường trong lối hành xử mà người ta coi là bình thường. Nó giật mình phát hiện ra những vụ “chôn sống” xảy ra chung quanh. Người ta “chôn sống” nhau hoặc tự “chôn sống” mình giữa thanh thiên bạch nhật một cách vô tâm, vô tình, vô ý, vô lý, vô duyên, vô cùng đáng tiếc. Trong đầu nó thoáng hiện về những vụ “chôn sống” mà nó đã từng chứng kiến. Xin kể vắn tắt như sau:
Lần kia đang ngồi uống nước trong quán cà phê, nó nghe một người đàn ông ở bàn kế bên hằn học nói chuyện với vợ: “Bà hồ đồ thế! Không hiểu biết về tính toán mà cũng lanh chanh.”
Một lần đi dạo công viên, nó gặp lại thằng bạn cùng lớp hồi trung học. Hỏi thăm cuộc sống của nhau những năm qua, thằng bạn tâm sự: “Tao làm đâu thất bại đó, chẳng bao giờ thành công. Chán như con gián!”
Lúc nó học phổ thông, mấy lần cô giáo nhận xét một đứa bạn cùng lớp: “Em không có khả năng ngoại ngữ. Cô dạy hết cả hơi mà vẫn chẳng hiểu gì.” Nản quá, thằng bạn tính bỏ học. May thay gia đình thúc ép hắn tiếp tục học. Rồi cuộc đời đưa đẩy thế nào đó mà bây giờ hắn đang làm giáo viên cho một trung tâm ngoại ngữ.
Một lần khác, có người bà con kể cho nó nghe chuyện một thanh niên từ quê lên thành phố làm việc nhưng lại sa lầy vào con đường hút chích. Gã thanh niên ấy tán gia bại sản rồi nhiễm thói trộm cắp đồ đạc của người khác trong chung cư. Người ta đã bắt hắn đi cai nghiện ba lần rồi nhưng sau khi ra khỏi trại thì ngựa lại quen đường cũ. Người bà con có ý hỏi nó có muốn cùng góp chút tài chính để tìm cách giúp gã này thoát khỏi cái vòng nghiện ngập điêu đứng. Nghe kể không nó đã sùng cả máu, nói chi đến việc giúp đỡ. Nó trả lời ngay: “Ông tưởng tiền bạc của tui từ trời rơi xuống hả? Cái thứ đó không sửa đổi nổi đâu!” Gã nghiện đáng thương ấy đã bị đẩy thêm một bước nữa vào con đường… Chí Phèo. Đường hoàn lương của gã bỗng gồ ghề gấp bội.
Còn nhiều vụ nữa vẫn đang xảy ra…
Bàng hoàng trước những vụ “chôn sống” mà chính nó cũng vướng vào, nó loay hoay đi tìm đường giải thoát. Nó ý thức vấn đề nguy hại này nhưng không biết phải làm sao. Loay hoay. Loay hoay.
YYYYYYY
Một buổi sáng mùa xuân, nó tắp vào một cửa hàng bán quần áo để mua một món quà tặng sinh nhật bạn. Đang chọn đồ, nó nghe cuộc nói chuyện rất bình thường của cô nhân viên và chủ tiệm.
“Em lại làm sai nữa. Xin lỗi chị Thảo vì em không tốt. Buồn quá!”
“Không sao đâu em. Hồi trước mới vào nghề, chị cũng chưa tốt được như bây giờ. Chị cũng phải đi từng bước thôi em. Xin lỗi em vì lúc nãy chị chưa đủ kiên nhẫn và cảm thông!”
Đầu óc nó bỗng chốc bừng tỉnh và tìm ra lối thoát cho vấn nạn mà chính nó đang loay hoay. Chìa khóa để hóa giải những vụ “chôn sống” kia hóa ra rất đơn giản: thay từ “không” bằng từ “chưa” vào thái độ và cung cách ứng xử hằng ngày. Áp dụng thử vào những trường hợp trên, nó thấy mọi sự bỗng trở nên nhẹ nhàng, tích cực, nhiều cảm thông, nhiều hy vọng và lạc quan hơn.YYYYYYY
Suy nghĩ và hành xử theo chữ “không” có thể sẽ chặn đứng sự lớn lên của một tiềm năng. “Không” đào mồ chôn chết người đang còn sống và thay đổi mỗi ngày. “Không” là đóng các cánh cửa dẫn đến bất ngờ. “Không” trói chặt chân tay người bằng sợi xích vô hình. “Không” là từ chối tin tưởng. “Không” là một thái độ “vô thần.”
Người biết sống chữ “chưa” là người mang trong mình sự hy vọng, là người nhìn đâu cũng thấy cơ hội. “Chưa” nghĩa là luôn hướng về phía trước, không đầu hàng với khó khăn, nghịch cảnh. “Chưa” là mở ra cánh cửa cho những tài năng tiềm ẩn được bộc lộ. “Chưa” tạo thêm không gian, thời gian cho những gì cần hoàn thiện được hoàn thiện. “Chưa” là thể hiện bản lãnh kiên nhẫn. “Chưa” nghĩa là tin vào chính mình, tin vào tha nhân và tin vào Đấng có quyền năng biến đổi tất cả. “Chưa” là “sẽ”, là tiến về tương lai đang chờ đón.
Dĩ nhiên, một sự tỉnh táo và quân bình giữa hai thái độ sống trên là điều cần thiết của người trưởng thành.
YYYYYYY
Bây giờ nó đã biết cách tránh “chôn sống” người khác và bản thân. Nó sẽ tiếp tục phá đi những “mồ chôn” trong cuộc sống. Nó xác định rõ mình là người của niềm tin, của hy vọng, của kiên nhẫn, của lạc quan vì nó là người mang trong mình sức sống của Thầy Giêsu Phục Sinh, Đấng đã phá tung mồ chôn của sự chết. Alleluja.
Giuse Việt, O.Carm
